Κάπνισμα:Στους περιορισμούς και υπαίθριοι χώροι-Σύσταση του Συμβουλίου προς τα κράτη μέλη της ΕΕ

 

Σύσταση του Συμβουλίου για περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα, που αντικαθιστά τη σύσταση 2009/C 296/02 

 

pelazkarabo@gmail.com - 30.9.2024.8.17μμ

 Σκοπός της προτεινόμενης αναθεώρησης της σύστασης του Συμβουλίου είναι διττός: να καλύψει, αφενός, τα νεοεμφανιζόμενα προϊόντα και, αφετέρου, ορισμένους υπαίθριους χώρους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπιστούν καλύτερα οι κίνδυνοι από τη δευτερογενή έκθεση σε αερολύματα που εκπέμπουν τα νεοεμφανιζόμενα προϊόντα καθώς και ο κίνδυνος από τη δευτερογενή έκθεση σε καπνό και αερολύματα σε ορισμένους υπαίθριους χώρους.

 Έπίσης ,ενας από τους σχετικούς με τον καπνό στόχους του σχεδίου είναι να συμβάλει στη δημιουργία μιας «γενιάς χωρίς καπνό», όπου λιγότερο από το 5 % του πληθυσμού θα χρησιμοποιεί καπνό έως το 2040, σε σύγκριση με περίπου 25 % σήμερα. 

 

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, η Επιτροπή εξήγγειλε την πρόθεσή της να επικαιροποιήσει τη σύσταση του Συμβουλίου για περιβάλλον χωρίς καπνό 

Η αναθεώρηση της σύστασης του Συμβουλίου για περιβάλλον χωρίς καπνό είναι μια πρωτοβουλία που έχει ως στόχο να συμβάλει θετικά στην επίτευξη αυτού του στόχου, να εκπληρώσει τον στόχο της καλύτερης προστασίας των ατόμων στην Ένωση από τον δευτερογενή καπνό προϊόντων καπνού καύσης και από τα δευτερογενή αερολύματα που προέρχονται από τη χρήση νεοεμφανιζόμενων προϊόντων, καθώς και να προωθήσει τη διακοπή του καπνίσματος και να βοηθήσει στο να σταματήσει να θεωρείται φυσιολογικό το κάπνισμα και η χρήση νικοτίνης.

Όσον αφορά τους υπαίθριους χώρους που δεν καλύπτονται ρητά από την ισχύουσα σύσταση, επί του παρόντος είναι σημαντική η έκθεση σε δευτερογενή καπνό και δευτερογενή αερολύματα σε χώρους όπως οι υπαίθριοι χώροι φιλοξενίας και οι υπαίθριοι χώροι που προορίζονται για χρήση από παιδιά και εφήβους. 

Πράγματι, το 74 % όσων απάντησαν στο Ευρωβαρόμετρο δηλώνει ότι κατά τους τελευταίους 6 μήνες έχει βρεθεί σε υπαίθριες αυλές όπου υπήρχαν άτομα που κάπνιζαν, και το 71 % όσων απάντησαν δηλώνει ότι στους ίδιους χώρους υπήρχαν άτομα που χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικά τσιγάρα και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού. Το 42 % όσων απάντησαν δηλώνει ότι υπήρχαν άτομα που κάπνιζαν σε υπαίθριους χώρους που προορίζονται για χρήση από παιδιά και εφήβους και το 49 % όσων απάντησαν δηλώνει ότι στους ίδιους χώρους υπήρχαν άτομα που χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικά τσιγάρα και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού.

Η ισχύουσα σύσταση του Συμβουλίου (2009/C 296/02) διατυπώνει συστάσεις προς τα κράτη μέλη για την εφαρμογή της σύμβασης-πλαισίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού (ΣΠΕΚ) και, κατ’ επέκταση, παρέχει καθοδήγηση για τη συμμόρφωσή τους με τις νομικές δεσμεύσεις που υπέχουν όσον αφορά την προστασία των ατόμων από τον δευτερογενή καπνό σε όλους τους εσωτερικούς χώρους εργασίας, τις δημόσιες μεταφορές και τους εσωτερικούς δημόσιους χώρους. Στο πεδίο εφαρμογής τής σύστασης περιλαμβάνονται τα παραδοσιακά προϊόντα καπνού, τα οποία εκείνη την εποχή θεωρούνταν το κύριο πρόβλημα, και ορισμένοι δημόσιοι χώροι, που καλύπτονταν βάσει αξιολόγησης της επικινδυνότητας κατά περίπτωση.

Ωστόσο, επί του παρόντος, η ισχύουσα σύσταση του Συμβουλίου δεν μπορεί να επιτύχει πλήρως τον προστατευτικό της σκοπό επειδή δεν καλύπτει τους υπαίθριους χώρους και λόγω των εξελίξεων στην αγορά που σχετίζονται με νεοεμφανιζόμενα προϊόντα που μπορεί να εκλύουν καπνό και/ή αερολύματα, για παράδειγμα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, ηλεκτρονικά τσιγάρα με νικοτίνη ή χωρίς νικοτίνη και τα υποκατάστατα καπνού, καθώς και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα εκπέμπουν καπνό και/ή αερολύματα, τα οποία αρχικά δεν περιλαμβάνονταν στη σύσταση. 

Ως εκ τούτου, ο σκοπός της προτεινόμενης αναθεώρησης της σύστασης του Συμβουλίου είναι διττός: να καλύψει, αφενός, τα νεοεμφανιζόμενα προϊόντα και, αφετέρου, ορισμένους υπαίθριους χώρους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπιστούν καλύτερα οι κίνδυνοι από τη δευτερογενή έκθεση σε αερολύματα που εκπέμπουν τα νεοεμφανιζόμενα προϊόντα καθώς και ο κίνδυνος από τη δευτερογενή έκθεση σε καπνό και αερολύματα σε ορισμένους υπαίθριους χώρους. 

Ως εκ τούτου, η αναθεώρηση της σύστασης για τις δύο αυτές πτυχές είναι αναγκαία προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της καλύτερης προστασίας των ατόμων, ιδίως των παιδιών και των νέων, στην Ένωση από την έκθεση στον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα. Η πρόταση για αναθεωρημένη σύσταση του Συμβουλίου έχει, επιπλέον, σκοπό να συμβάλει έμμεσα στο να σταματήσει να θεωρείται φυσιολογική η χρήση τόσο του καπνού όσο και των νεοεμφανιζόμενων προϊόντων και, κατ’ αυτόν τον τρόπο να συμβάλει στον στόχο της επίτευξης μιας γενιάς χωρίς καπνό.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝΙΣΤΑ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ:

1.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από την έκθεση στον καπνό στους εσωτερικούς χώρους εργασίας, στους εσωτερικούς δημόσιους χώρους και στις δημόσιες μεταφορές , όπως ορίζεται στο άρθρο 8 της σύμβασης-πλαισίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τον έλεγχο του καπνού (ΣΠΕΚ του ΠΟΥ) και με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία από την έκθεση στον καπνό που περιλαμβάνονται στο παράρτημα, οι οποίες εγκρίθηκαν από τη δεύτερη διάσκεψη των μερών της ΣΠΕΚ.

2.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία στους εσωτερικούς χώρους εργασίας, στους εσωτερικούς δημόσιους χώρους και στις δημόσιες μεταφορές από την έκθεση σε δευτερογενείς εκπομπές που προέρχονται από τη χρήση νεοεμφανιζόμενων προϊόντων τα οποία εκλύουν καπνό ή αερολύματα, για παράδειγμα από τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, είτε περιέχουν νικοτίνη είτε όχι, και από τα υποκατάστατα καπνού, και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα που εκλύουν καπνό και/ή αερολύματα.

3.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από την έκθεση σε δευτερογενή καπνό και δευτερογενή αερολύματα σε καθορισμένους υπαίθριους χώρους αναψυχής, ιδίως εκεί όπου μπορεί να υπάρχουν συχνά παιδιά. Μεταξύ αυτών θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι δημόσιες παιδικές χαρές, τα πάρκα αναψυχής, οι πισίνες, οι ζωολογικοί κήποι και άλλοι παρόμοιοι υπαίθριοι χώροι.

4.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από τον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα σε οποιονδήποτε υπαίθριο ή ημι-υπαίθριο χώρο (π.χ. μερικώς καλυμμένους, περιτοιχισμένους, περιφραγμένους ή με άλλον τρόπο οριοθετημένους χώρους δίπλα ή κοντά σε μια εγκατάσταση, στους οποίους περιλαμβάνονται οι ταράτσες, τα μπαλκόνια, οι βεράντες ή τα αίθρια) που συνδέεται με εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών. Μεταξύ αυτών θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι εξωτερικοί χώροι εστιατορίων, μπαρ, καφενείων και οι εξωτερικοί χώροι άλλων παρόμοιων εγκαταστάσεων.

5.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από τον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα σε οποιονδήποτε υπαίθριο ή ημι-υπαίθριο χώρο που σχετίζεται με τις δημόσιες μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων λεωφορείων, τραμ και τρένων και των αεροδρομίων.

6.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από τον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα σε κάθε υπαίθριο χώρο που συνδέεται με τόπο εργασίας.

7.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από τον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα σε κάθε υπαίθριο χώρο εγκαταστάσεων που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη. Μεταξύ αυτών θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα νοσοκομεία, οι κλινικές, τα κέντρα υγείας, οι οίκοι ευγηρίας και άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις.

8.Να παρέχουν αποτελεσματική προστασία από τον δευτερογενή καπνό και τα δευτερογενή αερολύματα σε οποιονδήποτε υπαίθριο χώρο εγκατάστασης που παρέχει εκπαίδευση και κατάρτιση σε παιδιά και νέους. Μεταξύ των χώρων αυτών θα πρέπει να περιλαμβάνονται τα ιδρύματα προσχολικής φροντίδας, τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα πανεπιστήμια, τα κέντρα νεολαίας και άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις.

9.Να εξετάσουν το ενδεχόμενο συμπερίληψης άλλων υπαίθριων χώρων στους οποίους είναι πιθανό να συγκεντρώνεται το κοινό, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, των ανηλίκων ή των ευάλωτων ατόμων, σε συμπληρωματικές δράσεις για την πρόληψη της χρήσης καπνού και νικοτίνης και του εθισμού, και να συμβάλουν σε ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα. Οι χώροι αυτοί θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, υπαίθριους χώρους στους οποίους διοργανώνονται εκδηλώσεις, αμφιθέατρα και χώρους θεατών σε δημόσιες εκδηλώσεις, καθώς και χώρους που συνδέονται με κτίρια ανοικτά στο κοινό και τα οποία είναι πιθανό να έχουν πολλούς πεζούς επισκέπτες (π.χ. εισόδους εμπορικών κέντρων, αυλές κτιρίων που είναι ανοιχτά στο κοινό).

10.Να εξετάσουν το ενδεχόμενο συμπερίληψης άλλων χώρων, όπως είναι ιδιωτικά οχήματα στα οποία επιβαίνουν παιδιά, ανήλικοι ή ευάλωτα άτομα, σε συμπληρωματικές δράσεις για την πρόληψη της χρήσης καπνού και νικοτίνης και του εθισμού, και να συμβάλουν σε ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα.

11.Να αναπτύξουν και/ή ενισχύσουν τις πολιτικές για περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα, συγκεκριμένα με:

α)Την ανάπτυξη εθνικών στρατηγικών και προγραμμάτων που θα εξασφαλίζουν αποτελεσματική προστασία από την έκθεση σε δευτερογενή καπνό και δευτερογενή αερολύματα.

β)Την εφαρμογή και/ή ανάπτυξη εκστρατειών πρόληψης, διακοπής του καπνίσματος και ευαισθητοποίησης, όπως εκπαιδευτικές εκστρατείες, εκστρατείες προβολής και ενημέρωσης για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τα μέτρα για περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα. Οι εκστρατείες αυτές θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν μέρος πρωτοβουλιών για τη μείωση του εθισμού. Οι εκστρατείες αυτές μπορούν να βασίζονται και/ή να συμπληρώνουν τις πρωτοβουλίες πρόληψης που περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου.

γ)Την εξασφάλιση της ύπαρξης κατάλληλων δομών και μηχανισμών για την προώθηση της συμμόρφωσης, καθώς και την εφαρμογή και/ή την ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών που μπορούν να βελτιώσουν την υλοποίηση και την επιβολή των μέτρων για περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα.

12. Να συνεργάζονται για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την ανάπτυξη νέων ή την ενίσχυση των υφιστάμενων πολιτικών, προγραμμάτων και στρατηγικών για περιβάλλον χωρίς καπνό και αερολύματα, ώστε να διασφαλιστεί η πληρότητά τους, καθώς και για τον σχεδιασμό και την πιλοτική εφαρμογή φιλόδοξων και αποτελεσματικών προσεγγίσεων για την επίτευξη περιβάλλοντος χωρίς καπνό και αερολύματα.

13. Να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους και με την Επιτροπή για την ανάπτυξη συνεκτικού πλαισίου ορισμών, σημείων αναφοράς και δεικτών για την αποτελεσματική εφαρμογή της παρούσας σύστασης, καθώς και για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και την επικαιροποίηση των μέτρων της, κατά περίπτωση.

14.Να υποβάλουν στην Επιτροπή, και συγκεκριμένα στην ομάδα εμπειρογνωμόνων για τη δημόσια υγεία και στην ομάδα εμπειρογνωμόνων σχετικά με την πολιτική για τον καπνό, έκθεση σχετικά με την εφαρμογή και την πρόοδο των μέτρων που ελήφθησαν, αρχικά 3 έτη μετά την έκδοση της παρούσας σύστασης και στη συνέχεια ανά πενταετία.

Η σύσταση 2009/296/ΕΚ αντικαθίσταται από την παρούσα σύσταση

Μ.Κ.