Eμπόριο: πολιτική συμφωνία για το μέσο κατά του καταναγκασμού

Μαρίνα Κουρμπέλα - pelazarabo@gmail.com - 28 Mαρτίου 2023- 6.07μμ

Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία για το μέσο κατά του καταναγκασμού.

Η σουηδική Προεδρία, εξ ονόματος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμφώνησε σε κανονισμό για την προστασία της Ένωσης και των κρατών μελών της από τον οικονομικό καταναγκασμό από τρίτες χώρες (Anti-Coercion Instrument - ACI). Αυτό το μέσο στοχεύει να αποτρέψει τρίτες χώρες από το να στοχοποιήσουν την ΕΕ και τα κράτη μέλη της με οικονομικό εξαναγκασμό μέσω μέτρων που επηρεάζουν το εμπόριο ή τις επενδύσεις.

Το Συμβούλιο θα έχει σημαντική συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων καθορίζοντας τι συνιστά οικονομικό καταναγκασμό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει εκτελεστικές εξουσίες στις αποφάσεις σχετικά με τα μέτρα αντίδρασης της ΕΕ , διασφαλίζοντας παράλληλα αυξημένη συμμετοχή των κρατών μελών σε αυτές τις αποφάσεις.

Μέτρα κατά του καταναγκασμού

Μεταξύ των μέτρων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην τρίτη χώρα ως απάντηση στον οικονομικό καταναγκασμό είναι η επιβολή εμπορικών περιορισμών, για παράδειγμα, με τη μορφή αυξημένων τελωνειακών δασμών, αδειών εισαγωγής ή εξαγωγής ή περιορισμούς στον τομέα των υπηρεσιών ή των δημοσίων συμβάσεων .

Το μέσο κατά του καταναγκασμού έχει σχεδιαστεί για να αποκλιμακώνει και να προκαλεί τη διακοπή των μέτρων καταναγκασμού μέσω του διαλόγου . Οποιαδήποτε αντίμετρα λαμβάνει η ΕΕ θα εφαρμόζονται μόνο ως έσχατη λύ

Η πρόταση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη νομοθεσία αυτή στις 8 Δεκεμβρίου 2021 κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου (INTA) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε τροπολογίες στην πρόταση στις 10 Οκτωβρίου 2022 και η ολομέλεια επιβεβαίωσε τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου στις 19 Οκτωβρίου 2022 και ζήτησε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις «άμεσα».

Ti αναφέρουν οι ευρωβουλευτές

Οι ευρωβουλευτές και οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου συμφωνούν στη δημιουργία ενός νέου εργαλείου για τη διασφάλιση των συμφερόντων της ΕΕ και την απάντηση στις χώρες που επιδιώκουν να εξαναγκάσουν την Ένωση ή τα κράτη μέλη.

Κατά τη διάρκεια του τρίτου γύρου διαπραγματεύσεων με τις κυβερνήσεις της ΕΕ σχετικά με το προτεινόμενο μέσο κατά του καταναγκασμού , οι διαπραγματευτές του ΕΚ το πρωί της Τρίτης κατάφεραν να βελτιώσουν το νέο σχέδιο νόμου ενισχύοντας τον αποτρεπτικό του χαρακτήρα.

 Τα χρονοδιαγράμματα για την όλη διαδικασία και, ειδικότερα, για την υιοθέτηση απάντησης στην προσπάθεια εξαναγκασμού μιας χώρας εκτός ΕΕ, θα διασφαλίζουν πλέον την ταχεία εφαρμογή του μέσου.

Ο Bernd Lange (S&D, DE), εισηγητής και πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου , δήλωσε μετά τις συνομιλίες: «Μέσα στη νύχτα κάναμε τεράστια βήματα στη διαμόρφωση αυτού του νέου μέσου ως αποτελεσματικού αποτρεπτικού και ισχυρού εργαλείου κατά του καταναγκασμού. Με μια ευρεία λίστα αντιμέτρων, ένα πλαίσιο για την αποζημίωση για τραυματισμό, σαφή χρονοδιαγράμματα και στενή συμμετοχή του Κοινοβουλίου σε όλη τη διαδικασία, είμαστε κοντά στην ολοκλήρωση μιας συμφωνίας που θα εξοπλίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να αμυνθεί σθεναρά όταν αντιμετωπίζει οικονομικό εκβιασμό».

Υποστηρίξτε το συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το νέο εργαλείο έχει σχεδιαστεί για την προστασία των στρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ. Θα επιτρέψει στην ΕΕ να ανταποκριθεί, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, εάν η ίδια ή ένα κράτος μέλος βιώσει οικονομικό εκβιασμό από χώρα εκτός ΕΕ ως αντίδραση σε μια συγκεκριμένη πολιτική επιλογή ή στάση, όπως τα κοινοβουλευτικά ψηφίσματα. Ο πρωταρχικός στόχος του νέου μέσου είναι να αποτρέψει τις χώρες εκτός ΕΕ από το να επιχειρήσουν να εξαναγκάσουν ή να τις αναγκάσουν να σταματήσουν τον εξαναγκασμό, συμπεριλαμβανομένων των απειλών, και να αποφύγουν την κλιμάκωση της σύγκρουσης.

Οι ευρωβουλευτές κατάφεραν να διατηρήσουν έναν ευρύ κατάλογο πιθανών απαντήσεων της ΕΕ ως μέρος του νέου εργαλείου, τονίζοντας ότι η χρήση του πρέπει να είναι η έσχατη λύση, αφού εξαντληθούν οι άλλοι δρόμοι, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων διαπραγματεύσεων.

Διορθώστε τον τραυματισμό

Οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου πέτυχαν επέκταση του πεδίου εφαρμογής της προτεινόμενης νομοθεσίας ώστε να συμπεριλάβει μέτρα για την αποκατάσταση της ζημίας όπου κρίνεται σκόπιμο.

 

Δεσμευτικές προθεσμίες

Οι ευρωβουλευτές εισήγαγαν επίσης προθεσμίες για τον προσδιορισμό του εάν υπήρξε εξαναγκασμός και για την υιοθέτηση απάντησης σε αυτόν, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η διαδικασία είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να αποφευχθούν διοικητικές καθυστερήσεις.

Δημοκρατικός έλεγχος

Το Κοινοβούλιο ενίσχυσε επίσης τον δημοκρατικό έλεγχο της εφαρμογής του νέου εργαλείου, διασφαλίζοντας ότι οι ευρωβουλευτές θα τηρούνται ενήμεροι μαζί με το Συμβούλιο σε όλα τα σχετικά στάδια, από την εξέταση μιας υπόθεσης έως τη συνεχή επανεξέταση των μέτρων της ΕΕ.

Επόμενα βήματα

Το τελικό κείμενο που αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης πρέπει ακόμη να εγκριθεί σε μια τελική συνεδρίαση. Η άτυπη συμφωνία θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθεί επίσημα από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (κράτη μέλη) προτού τεθεί σε ισχύ