. Πως μοιράζονται τα 1,8 τρισ ευρώ της ΕΕ; Πόσα παιρνει η Ελλάδα;
1,8 τρισ ευρώ: Η μεγαλύτερη δέσμη μέτρων ανάκαμψης που έχει χρηματοδοτηθεί ποτέ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Μαρίνα Κουρμπέλα - pelazkarabo@gmail.com - Δευτέρα, 28 Δεκεμβρίου 2020, 6,17μμ
Σε λίγες ημέρες, από την 1η Ιανουαρίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ξεκινήσει να δεσμεύει τα κονδύλια στο πλαίσιο του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ),-1.074,3 τρισ. ευρώ, αφού πρώτα εγκριθούν οι σχετικοί τομεακοί κανόνες καθώς και ο ετήσιος προϋπολογισμός του 2021 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Προκειμένου η Επιτροπή να ξεκινήσει το δανεισμό στο πλαίσιο του NextGenerationEU, καθιστώντας έτσι το μέσο λειτουργικό, τα κράτη μέλη θα πρέπει πρώτα να επικυρώσουν τη νέα απόφαση για τους ιδίους πόρους, σύμφωνα με τις συνταγματικές τους απαιτήσεις.
Η Επιτροπή βασίζεται στη δέσμευση που ανέλαβαν τα κράτη μέλη να προχωρήσουν το ταχύτερο προς όφελος όλων των πολιτών της ΕΕ
Σημειώνεται, πως ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ, σε συνδυασμό με το NextGenerationEU, ένα προσωρινό μέσο που σχεδιάστηκε για την τόνωση της ανάκαμψης, θα αποτελέσουν τη μεγαλύτερη δέσμη μέτρων ανάκαμψης που έχει χρηματοδοτηθεί ποτέ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η δέσμη συνολικού ύψους 1,8 τρισ. ευρώ θα συμβάλει στην ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά τη νόσο COVID-19, μιας Ευρώπης πιο πράσινης, πιο ψηφιακής και πιο ανθεκτικής.
Ο νέος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός θα ενισχύσει τους μηχανισμούς ευελιξίας ώστε να διασφαλιστεί η ικανότητά του να αντιμετωπίζει απρόβλεπτες ανάγκες. Πρόκειται για έναν προϋπολογισμό κατάλληλο όχι μόνο για τη σημερινή πραγματικότητα αλλά και για τις αβεβαιότητες του αύριο.
Το τελευταίο βήμα για την έγκριση του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ επιτεύχθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2020.
Στη συνέχει δημοσιεύεται η κατανομή των κονδυλίων και άλλα σχτικά θέματα, με βάση, τα στοιχεία της Επιτροπής
Κύρια στοιχεία της συμφωνίας
Πάνω από το 50 % του ποσού θα στηρίξει τον εκσυγχρονισμό, για παράδειγμα μέσω των εξής πολιτικών:
 | έρευνα και καινοτομία, μέσω του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» |
 | δίκαιη κλιματική και ψηφιακή μετάβαση, μέσω του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» |
 | ετοιμότητα, ανάκαμψη και ανθεκτικότητα, μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του προγράμματος rescEU, και ενός νέου προγράμματος για την υγεία, του EU4Health |
Επιπλέον, η δέσμη μέτρων αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στα εξής:
 | εκσυγχρονισμός παραδοσιακών πολιτικών όπως η πολιτική συνοχής και η κοινή γεωργική πολιτική, ώστε να μεγιστοποιηθεί η συμβολή τους στις προτεραιότητες της Ένωσης |
 | καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, με απορρόφηση του 30 % των κονδυλίων της ΕΕ, το υψηλότερο ποσοστό που έχει προβλεφθεί ποτέ στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό |
 | προστασία της βιοποικιλότητας και ισότητα των φύλων |
Ετσι μοιράζονται τα κοδύλια της ΕΕ για την περίοδο 2021 - 2027
Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027
σύνολο κονδυλίων ανά τομέα*
| ΠΔΠ | NextGenerationEU | ΣΥΝΟΛΟ | |
|---|---|---|---|
| 1. Ενιαία αγορά, καινοτομία και ψηφιακή οικονομία | 132,8 δισ. ευρώ | 10,6 δισ. ευρώ | 143,4 δισ. ευρώ |
| 2. Συνοχή, ανθεκτικότητα και αξίες | 377,8 δισ. ευρώ | 721,9 δισ. ευρώ | 1 099,7 δισ. ευρώ |
| 3. Φυσικοί πόροι και περιβάλλον | 356,4 δισ. ευρώ | 17,5 δισ. ευρώ | 373,9 δισ. ευρώ |
| 4. Μετανάστευση και διαχείριση των συνόρων | 22,7 δισ. ευρώ | — | 22,7 δισ. ευρώ |
| 5. Ασφάλεια και άμυνα | 13,2 δισ. ευρώ | — | 13,2 δισ. ευρώ |
| 6. Γειτονικές χώρες και υπόλοιπος κόσμος | 98,4 δισ. ευρώ | — | 98,4 δισ. ευρώ |
| 7. Ευρωπαϊκή δημόσια διοίκηση | 73,1 δισ. ευρώ | — | 73,1 δισ. ευρώ |
| ΣΥΝΟΛΟ ΠΔΠ | 1 074,3 δισ. ευρώ | 750 δισ. ευρώ | 1 824,3 δισ. ευρώ |
Όλα τα ποσά είναι σε δισ. ευρώ, σε σταθερές τιμές του 2018. Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή
* Τα ποσά περιλαμβάνουν τη στοχευμένη ενίσχυση δέκα προγραμμάτων συνολικού ύψους 15 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου 2020. Τα προγράμματα αυτά είναι τα εξής: Ορίζων Ευρώπη, Erasmus+, EU4Health, Ταμείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων, Δικαιώματα και Αξίες, Δημιουργική Ευρώπη, InvestEU, Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, Ανθρωπιστική βοήθεια.
NextGenerationEU
 | Το NextGenerationEU είναι ένα προσωρινό μέσο ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ που θα συμβάλει στην αποκατάσταση των άμεσων οικονομικών και κοινωνικών ζημιών που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού. Η Ευρώπη μετά την πανδημία του κορονοϊού θα είναι πιο πράσινη, πιο ψηφιακή, πιο ανθεκτική, και καλύτερα προσαρμοσμένη στις τρέχουσες και στις μελλοντικές προκλήσεις. |
- Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: είναι ο πυρήνας του μέσου NextGenerationEU, με 672,5 δισ. ευρώ σε διαθέσιμα δάνεια και επιχορηγήσεις για τη στήριξη των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που πραγματοποιούν οι χώρες της ΕΕ. Σκοπός είναι να μετριαστούν οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού και να καταστούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες περισσότερο βιώσιμες, ανθεκτικές και καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Τα κράτη μέλη επεξεργάζονται σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας προκειμένου να έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά κεφάλαια στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
- Συνδρομή στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης (REACT-EU): Το μέσο NextGenerationEU περιλαμβάνει επίσης 47,5 δισ. ευρώ για το REACT-EU. Πρόκειται για μια νέα πρωτοβουλία που συνεχίζει και επεκτείνει την απόκριση στην κρίση και τα μέτρα αποκατάστασης των επιπτώσεων της κρίσης που δρομολογήθηκαν μέσω της Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού και της Πρωτοβουλίας Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση του Κορονοϊού +. Θα συμβάλει στην επίτευξη μιας πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής ανάκαμψης της οικονομίας. Τα κεφάλαια θα διατίθενται
- στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)
- στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ)
- στο Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ)
Τα πρόσθετα αυτά κονδύλια θα χορηγηθούν την περίοδο 2021-2022 από το μέσο NextGenerationEU, καθώς και το 2020 μέσω μιας στοχευμένης αναθεώρησης του τρέχοντος δημοσιονομικού πλαισίου. - Το μέσο NextGenerationEU θα προβλέπει επίσης τη συνεισφορά πρόσθετων κονδυλίων σε άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα ή ταμεία, όπως το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», το InvestEU, η αγροτική ανάπτυξη και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ).
Κατανομή του μέσου NextGenerationEU
| Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RFF) | 672,5 δισ. ευρώ |
| εκ των οποίων, δάνεια | 360 δισ. ευρώ |
| 312,5 δισ. ευρώ | |
| ReactEU | 47,5 δισ. ευρώ |
| Ορίζων Ευρώπη | 5 δισ. ευρώ |
| Πρόγραμμα InvestEU | 5,6 δισ. ευρώ |
| Αγροτική Ανάπτυξη | 7,5 δισ. ευρώ |
| Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) | 10 δισ. ευρώ |
| RescEU | 1,9 δισ. ευρώ |
| ΣΥΝΟΛΟ | 750 δισ. ευρώ |
Πηγή: Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 21ης Ιουλίου 2020.
Αριθμητικά στοιχεία
Αριθμητικά στοιχεία του μέσου NextGenerationEU ανά χώρα της ΕΕ
- Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: κατανομή επιχορηγήσεων ανά κράτος μέλος (τιμές 2018)
- REACT-EU: κονδύλια για το 2021
- Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης: κονδύλια ανά κράτος μέλος
Αριθμητικά στοιχεία του ΠΔΠ ανά χώρα της ΕΕ
- Κατανομή των κονδυλίων του ΠΔΠ 2021-2027 για την πολιτική συνοχής ανά κράτος μέλος (τιμές 2018)
- Κατανομή των κονδυλίων του ΠΔΠ 2021-2027 για την πολιτική συνοχής ανά κράτος μέλος (τρέχουσες τιμές)
- Κατανομή του ΠΔΠ 2021-2027 για τις άμεσες ενισχύσεις (εντός ΕΓΤΕ) ανά κράτος μέλος (τρέχουσες τιμές)
- Κατανομή του ΠΔΠ 2021-2027 για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανά κράτος μέλος (μόνο ΠΔΠ, τρέχουσες τιμές)
Χρηματοδότηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ και του μέσου NextGenerationEU
 | Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ θα συνεχίσει να χρηματοδοτείται από τις συνήθεις πηγές εσόδων του ενωσιακού προϋπολογισμού: τελωνειακοί δασμοί και συνεισφορές των κρατών μελών βάσει του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και βάσει του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ). Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2021, μια νέα εθνική συνεισφορά με βάση τα μη ανακυκλωμένα απορρίμματα πλαστικών συσκευασιών θα εισαχθεί ως πηγή εσόδων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Για να χρηματοδοτήσει την ανάκαμψη, η ΕΕ θα δανείζεται από τις αγορές με ευνοϊκότερο κόστος απ’ ό,τι πολλά κράτη μέλη και θα ανακατανέμει τα ποσά. Προκειμένου να ξεκινήσει η Επιτροπή να δανείζεται, όλα τα κράτη μέλη πρέπει να επικυρώσουν τη νέα απόφαση για τους ιδίους πόρους σύμφωνα με τις συνταγματικές τους απαιτήσεις. |
Σαφής χάρτης πορείας προς νέες πηγές εσόδων που θα συμβάλουν στην αποπληρωμή του δανεισμού
Η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις μέχρι τον Ιούνιο του 2021 για πηγές εσόδων που συνδέονται με:
 | έναν μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα |
 | μια ψηφιακή εισφορά |
 | το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ |
Έως τον Ιούνιο του 2024, η Επιτροπή θα προτείνει νέες πηγές εσόδων, όπως:
 | φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών |
| χρηματοδοτική συνεισφορά συνδεδεμένη με τον εταιρικό τομέα |
 | νέα κοινή βάση φορολογίας εταιρειών |
Οι δικαιούχοι
Όλοι μπορούν να επωφεληθούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Βρείτε ανοικτές και επικείμενες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων χρηματοδότησης, ενημερωθείτε για τις διαδικασίες και τα προγράμματα χρηματοδότησης και κάντε αίτηση μέσω διαδικτύου.
